این کتاب داستانی است مستند، که روایتگر زندگی پسربچه‌ای شجاع و باهوش به نام حجت الاسلام محمد مهدی فقیهی می باشد.
محمدمهدی نوجوانی است که با سن و سال کم و قد و قوارۀ کوچکش، کارهای انقلابی بزرگی می‌کند. او که در جمع انقلابیون مشهد جایگاه ویژه‌ای دارد، از نزدیک شاهد حضور آیت‌الله خامنه‌ای در جریان مبارزات مردم است. وبا ایشان رابطۀ صمیمی و نزدیکی دارد و آیت الله خامنه ای به او لقب "چُغُک" را می دهد.
چُغُک روایت جذابی از وقایع تاریخی انقلاب اسلامی ایران در شهر مشهد است. داستان از زبان مردم کوچه و بازار گفته می‌شود و به همین دلیل مخاطب امروز خیلی خوب آن را می‌فهمد. داستان بر اساس رویدادهای روزهای نهم و دهم دی‌ماه 1357 در مشهد شکل می‌گیرد. ماجراهای این دو روز، از مهم‌ترین اتفاقات دوران مبارزات مردم ایران بر ضد رژیم شاهنشاهی است که در کتاب چُغُک به خوبی تصویر و روایت شده است.
